In gesprekken tussen docenten en studenten van toegepaste kunst wordt er heel vaak gesproken over een fascinerend fenomeen in de wereld van kleur: sequenties.

Een vraag die bijna altijd opkomt is: “Kan zwart volledig bedekt worden met geel?” of “Waarom krijg je niet altijd hetzelfde resultaat als je deze kleuren mengt?”

Op al deze vragen is eigenlijk maar één antwoord mogelijk: SEQUENTIES!

Een sequentie in de kunst betekent eenvoudigweg “voor en na” — de volgorde die je volgt om een bepaald resultaat te krijgen. Dit wordt vaak aangeduid als “gelaagdheid” of “beglazing.”

Wanneer u schildert en kleuren wilt mengen, moet u dit fenomeen begrijpen om precies te weten hoeveel van elke kleur u moet gebruiken om de gewenste toonwaarde te verkrijgen.

Als je bijvoorbeeld geel en rood mengt, krijg je oranje. Maar wat voor soort oranje?

• Als je eerst geel aanbrengt en daarbovenop een laag rood, krijg je een oranje kleur waarin geel overheerst.
• De eerste kleur domineert altijd, ook al is de tweede kleur beter zichtbaar.

Maar als je de volgorde omdraait – eerst rood, dan geel – is oranje dan hetzelfde?

Nee!

De kleur zal overwegend rood zijn en er duidelijk anders uitzien.

Bij sequenties worden de kleuren over elkaar heen gelegd en niet eerst gemengd.

Zelfs als u kleuren van tevoren mengt voordat u ze aanbrengt, helpt het om na te denken over de volgorde, zodat u beter kunt bepalen welke kleur zal overheersen.

In mijn video's en foto's laat ik de verschillende fasen en praktische voorbeelden zien om sequenties te bestuderen.

Ik gebruikte vellen stijf plastic, op maat gesneden, en bedekte ze met een laag Transparante aquarelgrond, net genoeg gekleurd zodat ik vrijuit kon experimenteren.

Wanneer je de achtergrond kleurt, dalen de verzadiging en de tint, waardoor de kleur niet de maximale massatoon bereikt. Toch zie je snel welke kleur er uitspringt.

Ik heb de grondverf zo veel mogelijk verdund voor een gladdere ondergrond. Ik heb ook een triade gemaakt met Lamp Black (zie foto) om twee gemengde kleuren te krijgen, plus een donkere tint van de twee gecombineerd.

Op andere stukken plastic heb ik de grond op sommige plekken twee keer en op andere plekken een keer aangebracht om reeksen van hoeveelheden — zodat ik kon testen in hoeverre meer of minder verf het effect verandert.

Ik heb ook kleurenkaarten gemaakt met gewone aquarelreeksen en één waarbij ik eerst de kleur aanbracht en daarna een ondertoon met Neutral Tint.

Neutrale tint is erg belangrijk voor het bestuderen van sequenties en het creëren van ondertonen.

• Als je het eerst als basis gebruikt, krijg je een soort monochromatische grisaille waardoor de kleur veel donkerder lijkt.

• Als je het daarna als glazuur gebruikt, krijg je het klassieke "kleurvervaging".

In dit geval zijn sequenties dus essentieel!

Bij het nat-in-nat werken is het effect van de sequenties nog opvallender omdat de kleuren zich in hun ‘natte explosie’ vrijer vermengen.

Voor bepaalde realistische effecten – zoals roest – krijg je die klassieke roestlook door eerst rode aardetinten en daarna groene aan te brengen. Maar als je de volgorde omdraait – eerst groen, dan de aardetinten – krijg je een donkerdere tint die in een eerder stadium op roest lijkt.

Sequenties beperken je kleurenpalet niet. Ze verdubbelen het zelfs, waardoor je talloze kleuren en subtiele effecten kunt creëren door simpelweg de volgorde of het aantal lagen te wijzigen.

Probeer het eens! Bestudeer je reeksen en zie hoe je kleuren veranderen.